Εργαστήριο Φυσιολογίας Θρέψεως & Διατροφής

Γενικά

Το Εργαστήριο Διευθύνεται από τον Καθηγητή Μουντζούρη Κωνσταντίνο και ασχολείται με τη διδασκαλία και την έρευνα, που σχετίζεται με τη Φυσιολογία Θρέψεως, την Εφαρμοσμένη Διατροφή, τις εφαρμογές της Βιοτεχνολογίας και τη Χημεία των φυσικών και συνθετικών βιοδραστικών προϊόντων στη διατροφή των παραγωγικών κυρίως ζώων.

Φιλοξενεί 8 μέλη Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού και 3 ειδικό προσωπικό. Τα μέλη του Εργαστηρίου συμμετέχουν σε διάφορα εθνικά και διεθνή ερευνητικά προγράμματα καθώς και στην υποστήριξη του αγροτικού τομέα στην Ελλάδα παρέχοντας βοήθεια σε θέματα εφαρμοσμένης διατροφής, πρόσθετων υλών, τεχνολογίας ζωοτροφών, διαχείρισης βοσκοτόπων και χρήσης βιοδραστικών προϊόντων.

Το Εργαστήριο θεραπεύει 6 βασικά γνωστικά αντικείμενα: Βρωματολογία, Διαχείριση Βοσκοτόπων, Φυσιολογία Θρέψεως, Εφαρμοσμένη Διατροφή, Βιοτεχνολογικές εφαρμογές στη Διατροφή και Χημεία Βιοδραστικών Προϊόντων.

Ιστορικό Εργαστηρίου

Ο ιδρυτικός νόμος της Ανωτάτης Γεωπονικής Σχολής Αθηνών (1920) προέβλεπε μεταξύ άλλων και μία τακτική Έδρα Γενικής και Ειδικής Ζωοτεχνίας (Καθηγητής Ιωάννης Δημακόπουλος 1921-1965), που σύμφωνα με τα Γαλλικά και Γερμανικά ακαδημαϊκά πρότυπα της εποχής εκείνης, περιελάμβανε στο διδακτικό και ερευνητικό της έργο επίσης την Μενδελική Γενετική, τη Γαλακτοκομία και τη Βρωματολογία. Η τελευταία αντιστοιχούσε στο μάθημα της Διατροφής των Ζώων, αντλούσε δε τον τίτλο της από το γεγονός ότι το κύριο αντικείμενο της διδασκόμενης ύλης ήταν η περιγραφή και οι ιδιότητες των ζωοτροφών.

Από το 1950, ο διαχωρισμός των σπουδών στην Α.Γ.Σ.Α. σε “Ειδικότητες”, μία των οποίων ήταν και εκείνη της Ζωοτεχνίας, η δυνατότητα πρόσβασης στην ξένη βιβλιογραφία και η ταχεία ανάπτυξη της συστηματικής πτηνοτροφίας που την συνακολούθησε η ίδρυση βιομηχανιών συνθέτων ζωοτροφών, δημιούργησαν την ανάγκη σοβαρών αλλαγών στη διδασκαλία του μαθήματος της Διατροφής των Ζώων, το οποίο περιέλαβε στη διδασκόμενη ύλη την διαιτητική σημασία και αξιολόγηση των πρωτεϊνών, τις βιταμίνες και τα ανόργανα στοιχεία και πολλά άλλα θέματα.

Οι συνθήκες της εποχής έκαναν αναγκαίο το διαχωρισμό της Διατροφής από τη Ζωοτεχνία και την ίδρυση αυτοτελούς τακτικής Έδρας και Εργαστηρίου Διατροφής των Ζώων (1964). Την πλήρωση της Έδρας αυτής (Καθηγητής Περικλής Καλαϊσάκης 1965-1986) ακολούθησε πλήρης αναμόρφωση της διδασκόμενης ύλης η οποία διαχωρίστηκε σε 3 μεγάλους τομείς, την Φυσιολογία της Θρέψεως, την Βρωματολογία και την Εφηρμοσμένη Διατροφή των παραγωγικών ζώων.

Την ταχεία ανάπτυξη και τις εργασίες του Εργαστηρίου διευκόλυνε η εγκατάστασή του (1980) στο νεότευκτο τότε κτίριο “Ι. ΔΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ”. Το κύριο ερευνητικό έργο του Εργαστηρίου, μέχρι τότε, ήταν η μελέτη των εγχώριας προέλευσης ζωοτροφών, η μελέτη της ζυμωτικότητας της πρωτεΐνης στους προστομάχους των μηρυκαστικών ζώων και η πάχυνση υβριδίων αμνών γαλακτοπαραγωγικού τύπου, ενώ έγινε και μία πρώτη προσπάθεια κατάρτισης πινάκων για τη χημική σύσταση και τη θρεπτική αξία των ζωοτροφών που χρησιμοποιούνται στη Χώρα μας.

Με την προμήθεια, στη συνέχεια, σύγχρονων αναλυτικών συσκευών (Καθηγητής Γεώργιος Παπαδόπουλος, 1986-1999) όπως φασματοφωτόμετρων ατομικής απορρόφησης και φθορισμού, αεριοχρωματογράφων (GC), αναλυτή αμινοξέων, φωτόμετρου Elisa, εγγύς υπέρυθρου φασματοφωτομετρίας (NIRS), υγρής χρωματογραφίας υψηλής απόδοσης (HPLC) κ.ά., η ερευνητική δραστηριότητα του Εργαστηρίου επεκτάθηκε στη βαθύτερη μελέτη των ζυμωτικών φαινομένων εντός των προστομάχων των μηρυκαστικών ζώων, στον προσδιορισμό της βιοδιαθεσιμότητας διαφόρων ανόργανων στοιχείων και αλάτων σε μηρυκαστικά και παμφάγα ζώα, στη μελέτη της επίδρασης διαφόρων πρόσθετων υλών (βιταμινών, ιχνοστοιχείων, αυξητικών παραγόντων, ενζύμων, λιπαρών οξέων, αμινοξέων κ.α.) στο μεταβολισμό, την παραγωγικότητα και την αναπαραγωγική ικανότητα των ζώων, το ανοσολογικό σύστημα, την εκμετάλλευση του σιτηρεσίου και την ποιότητα των κτηνοτροφικών προϊόντων. Τέλος με την δημιουργία και οργάνωση αίθουσας Η/Υ, η οποία διαθέτει 18 σύγχρονα PC με κατάλληλο πρόγραμμα για επίλυση σιτηρεσίων, παρέχεται η ευχέρεια στους φοιτητές να εκπαιδεύονται στην κατάρτιση και διερεύνηση ισόρροπων και οικονομικών σιτηρεσίων για όλα τα είδη των ζώων με τη μέθοδο του γραμμικού προγραμματισμού.

Σκοπός Εργαστηρίου

Κύριος σκοπός του Εργαστηρίου Φυσιολογίας Θρέψεως & Διατροφής είναι η προαγωγή της επιστημονικής γνώσης σε θέματα θρέψης των ζωικών οργανισμών, που υλοποιείται με:

  • Παραγωγή βασικής επιστημονικής γνώσης μέσω της έρευνας,

  • Εφαρμογή των γνώσεων για τη διατροφή και μεταφορά της τεχνολογίας επεξεργασίας των τροφών στην πράξη σε κάθε επίπεδο,

  • Παροχή συμβουλών σε θέματα διατροφής ή πολιτικής επί της διατροφής που έχουν σχέση με τη χημική σύσταση, την ποιότητα των κτηνοτροφικών προϊόντων (γάλα, κρέας, αυγά) και τη διασφάλιση της υγείας του καταναλωτή.

  • Προώθηση και διάδοση της εφαρμοσμένης επιστημονικής γνώσης σε θέματα θρέψης και διατροφής των εκτρεφόμενων χερσαίων και υδρόβιων οργανισμών όπως τα μηρυκαστικά (αγελάδες, πρόβατα, αίγες), τα φυτοφάγα μονογαστρικά (μόνοπλα, κόνικλοι), τα παμφάγα μονογαστρικά (χοίροι, πτηνά) και άλλα, με στόχο την αριστοποίηση της παραγωγής τροφίμων κατάλληλων για την προαγωγή της θρέψης και της υγείας του ανθρώπου,

  • Εκπαίδευση κάθε εμπλεκόμενου, άμεσα ή έμμεσα, με τη διατροφή σε θέματα θεωρητικά και εφαρμοσμένα (γενικά ή ειδικά),

  • Διδασκαλία των γνωστικών αντικειμένων που σχετίζονται με τη διατροφή στους φοιτητές του Γ.Π.Α. προπτυχιακού και μεταπτυχιακού επιπέδου